Dit verhaal gaat over de beleving van een ochtend uit het leven van Patrick en zijn moeder. Ieder ervaart het ochtend-ritueel namelijk vanuit zijn of haar eigen visie, en reageert en handelt daarnaar. Door je eens te verdiepen in het proces, leer je hoe dit ritueel ook heel anders, en vele malen positiever zou kunnen verlopen.
Vanuit moeder gezien:
De wekker gaat om 06:30 uur.
Moeder: “Patrick. Kom je bed uit, je moet naar school.”
Patrick: “Ik ga niet naar school.”
Daar gaan we weer, je voelt de stress al opborrelen bij jezelf.
Moeder: “Kom je bed uit en ga je wassen en aankleden. Je kleren liggen al klaar.”
Maar Patrick komt zijn bed niet uit en jij staat op ploffen. Elke dag hetzelfde liedje.
Moeder: “Patrick! Als je nu niet uit je bed komt dan kom je te laat op school.”
Patrick schreeuwt: “Je bent toch niet doof, ik ga niet naar school.”
Moedeloos ga je alvast het eten klaar maken. Je oor is bij Patrick. Is hij al opgestaan? Je voelt de opluchting wanneer je hem hoort opstaan. De tranen zitten al hoog bij je, want je bent doodmoe en de dag is net begonnen. Je weet niet meer wat je moet doen. Machteloosheid, vermoeidheid, frustratie, van alles komt bij jou naar boven. Je hoofd maakt overuren. Hoe, wat, wanneer, waar kan ik het hem anders laten doen?
Moeder: “Patrick? Het eten is klaar, kom je?”
Patrick geeft geen antwoord maar heeft zich inmiddels wel aangekleed en komt naar beneden. Hij kan het niet laten om zijn zusje meteen een duw te geven. En ja hoor, de vlam vliegt in de pan. Dochterlief laat luidkeels van zich horen. Zij begint te huilen want ook zij is het helemaal zat. Elke dag is zij het doelwit van haar broer.
Jij als moeder voelt je verscheurd. Wat moet ik nu doen? Als ik Patrick aanpak dan escaleert het en als ik niets doe dan raakt mijn dochter over haar toeren omdat ik niets doe – en Patrick heeft haar toch echt pijn gedaan. En wederom: Machteloosheid, vermoeidheid, frustratie, van alles komt weer bij je naar boven. Je hoofd maakt weer overuren. Weer rijst diezelfde vraag: Hoe, wat, wanneer, waar kan ik het hem anders laten doen?
Moeder: “Patrick, kom zitten en ga eten.”
Patrick ploft op de bank, pakt zijn tablet en doet verder niets. Hij zit letterlijk in zijn tablet. Je kunt tegen hem praten wat je wilt maar je krijgt geen reactie.
Moeder: “Patrick als je nu niet gaat eten dan pak ik je tablet af.”
Patrick schreeuwt: “Dat doe je echt niet want dan schop ik je en dan. . .” (Vul de rest maar aan met wat hij allemaal zal schreeuwen).
Moeder laat Patrick met rust want ze weet dat hij anders helemaal door het lint zal gaan. Inmiddels neemt Patrick een hap van zijn brood en kijkt verder. Moeder geeft aan dat Patrick nu echt moet opschieten anders komt hij te laat voor school.
Moeder: “Patrick, ga je tandenpoetsen, dan kunnen we gaan.”
Moeder pakt zijn tablet af en zegt dat hij zijn tanden moet poetsen. Je voelt hem al aankomen. Tik, tak, BOEM. Patrick slaat helemaal door. Hij begint te schelden, te gooien met spullen, te schoppen en te slaan. Moeder moet alle zeilen bijzetten om Patrick enigszins in bedwang te houden.
Als Patrick weer een beetje rustiger is geworden gaat hij zijn tanden poetsen. Jij zit er helemaal doorheen. Je dochter slaat een arm om je heen en jij moet je best doen om niet te gaan huilen.
Patrick gaat zijn schoenen aan doen. Hij gooit zijn jas naar buiten, pakt hem op en gooit hem over zijn hoofd. Jij pakt zijn tas met spullen en gaat achter hem aan. Patrick rent al vooruit, en jij en je dochter komen er achter aan. Je voelt de opluchting wanneer hij op school is.
Vanuit het kind bekeken:
De wekker gaat. Ik denk meteen: “Er wordt iets van mij verwacht. Help! Wat moet ik nu gaan doen?”. Ik draai me om in bed en ga verder slapen, want dan wordt er ook niets van mij verwacht. Helaas, daar staat mijn moeder al naast mijn bed. Ze roept me en is al gestrest. Ik hoor het aan haar stem. Daar gaan we weer. Elke ochtend hetzelfde liedje.
Moeder: “Patrick! Kom je bed uit, je moet naar school.”
Patrick: “Ik ga niet naar school.”
Patrick denkt: Laat me met rust. Als ik blijf liggen kan ik ook niets verkeerd doen.
Moeder: “Kom je bed uit en ga je wassen en aankleden. Je kleren liggen al klaar.”
Patrick geeft geen antwoord en blijft liggen. Zijn onrust wordt steeds groter. En hij voelt dat hij heel boos wordt.
Moeder: “Als je nu niet uit je bed komt dan kom je te laat op school.”
Patrick schreeuwt: “Je bent toch niet doof! Ik ga niet naar school!”
Patrick hoort zijn moeder weg gaan. Nu durft hij uit bed te komen. Niemand die op hem let, waardoor hij op zich op zijn eigen manier kan aankleden.
Moeder: “Patrick! Het eten is klaar, kom je?”
Patrick geeft geen antwoord, maar heeft zich inmiddels wel aangekleed en komt naar beneden. Zijn zusje loopt in de weg, dus geeft hij haar een duw. De vlam vliegt in de pan. Zijn zusje schreeuwt luidkeels en begint te huilen. En Patrick- tja, Patrick moet lachen.
Moeder: “Patrick kom zitten en ga eten.”
Patrick ploft op de bank, pakt zijn tablet en kijkt naar zijn favoriete serie. Patrick is helemaal in zijn element, en hij hoort niets.
Moeder: “Patrick als je nu niet gaat eten dan pak ik je tablet af.”
Patrick schreeuwt: “Dat doe je echt niet want dan schop ik je en dan. . .” (Vul de rest maar aan met wat hij allemaal zal schreeuwen).
Patrick neemt een hap van zijn brood en kijkt verder. Moeder geeft aan dat Patrick nu echt moet opschieten anders komt hij te laat voor school.
Moeder: “Patrick, ga je tandenpoetsen, dan kunnen we gaan.”
Patrick reageert niet, want hij gaat helemaal op in zijn tablet. Hij hoort en ziet niets. Hij is helemaal afgesloten van de wereld. De wereld die elke keer iets van hem wil.
Moeder pakt zijn tablet af en zegt dat hij zijn tanden moet poetsen. Je voelt hem al aankomen. Tik, tak, BOEM. Patrick slaat helemaal door. Hij begint te schelden, te gooien met spullen, te schoppen en te slaan. “Waarom moet je altijd mij hebben!” (Vul verder maar in wat hij allemaal zal schreeuwen).
Als hij weer een beetje rustiger is geworden gaat hij zijn tanden poetsen. Gelaten gaat hij zijn schoenen aan doen. Hij gooit zijn jas naar buiten, pakt hem op en gooit hem over zijn hoofd. Patrick wil niet gezien worden, dus verstopt hij zich onder zijn jas. De dag is nog maar net begonnen en Patrick is al overprikkeld en moe.
Hoe het anders kan:
De avond van te voren gaat Patrick douchen. Zijn kleren worden alvast klaar gelegd. Of je laat Patrick zijn kleding zelf uitzoeken. En maak je als ouder niet druk of het weer hetzelfde is als 2 dagen geleden, of dat de combinatie hem niet zal staan. Maar kijk wat je kind fijn vindt.
Het kan zijn dat er een naadje van de kleding in zijn nek niet fijn zit. Daardoor wil een kind soms bepaalde kleding niet dragen. Knip de etiketten uit het kledingstuk. Zorg dat de kleding soepel is. De kleding moet geen belemmering zijn.
Spreek ´s avonds af dat wanneer die ochtend daarna de wekker gaat, hij niet meteen hoeft op te staan, maar dat hij rustig wakker kan worden. Wanneer jij vervolgens roept, kan hij rustig opstaan. Geef daarbij aan dat hij zich dan gaat aankleden en dat jij er voor zorgt dat zijn broodje, pap of yoghurt klaarstaat als hij beneden komt. Dan gaan we eerst aan tafel eten, daarna tanden poetsen en daarna mag hij nog even 10 minuten op zijn tablet (geef 2 minuten van te voren aan dat het bijna tijd is, zo wordt hij niet abrupt uit zijn serie gehaald). Vervolgens is het tijd om zijn schoenen en jas aan te doen, en kan hij rustig naar school.
Vraag ook aan je kind wat hij of zij graag zou willen. Zo laat je hem ook voelen dat hij ook iets te zeggen heeft.
En zo kan de ochtend er dan uit zien:
De wekker gaat, Patrick mag nog even blijven liggen. Moeder roept, zoals afgesproken, dat Patrick op mag staan. Patrick moet nog even aan de nieuwe regels wennen en zegt: “ik sta niet op.”.
Moeder: “Patrick, we hebben gisteren afgesproken dat je nog even mag blijven liggen als de wekker is gegaan. Maar we hebben ook afgesproken dat als ik je roep dat jij uit bed komt.”
Doordat Patrick herinnerd wordt aan deze afspraak, zal hij uit bed komen. Jij als moeder geeft een compliment.
Patrick voelt nu dat hij het goed doet en zal daardoor ook zijn best doen om nog meer complimenten te krijgen. Als Patrick aangekleed beneden komt geef je als moeder weer aan hoe fijn het is dat hij al aangekleed is. Zolang jij blijft benoemen wat fijn is voelt hij de rust. Ook aan tafel blijf jij als moeder positief. En zo ga je verder met de afspraken die jullie gemaakt hebben.
Het zal niet meteen allemaal goed gaan. Maar het belangrijkste is: houd je aan de afspraken. Als je elke dag hetzelfde toepast, komt er vanzelf een routine. En routine is duidelijkheid. Het is dan ook van het grootste belang dat jij als ouder daar niet van afwijkt want dan ondermijn je alle afspraken en bereikte doelen. Je zult dan weer opnieuw moeten beginnen.
En mocht het toch eens mis gaan…
Mocht het wel mis gaan, denk dan niet meteen: “Het werkt niet, daar gaan we weer, wat moet ik nu weer gaan doen?” Nee, blijf bij je plan en wijk daar niet vanaf. Structuur, structuur en nog eens structuur – daar doen kinderen het juist heel goed op. En het is ook fijn voor jezelf.
Wijk je af van de afspraken omdat jij je bijvoorbeeld hebt verslapen, weet dan dat je kind daar meteen op reageert. Wordt niet boos; het is nu eenmaal wat het is. Pak de draad op van de afspraken. Benoem dat je je hebt verslapen en dat dat niet zo handig is. Ook jij maakt wel eens een foutje. Gebruik het ook in je voordeel – het gaat eens niet over wat hij of zij allemaal niet goed doet. Vaak moet je kind dan lachen omdat jij nu niet zo handig bent geweest. Gebruik zo deze humor om samen weer de draad op de pakken van het ochtend-ritueel. En ja: dan kan het gebeuren dat jullie te laat komen, en dat is dan maar zo. Probeer op deze momenten stress te vermijden, want dan liggen oude patronen op de loer, en begin je weer van voor af aan.
Wat is het toch fijn als je de dag goed kan beginnen. Daar wordt toch iedereen gelukkig van.
Probeer uit dit verhaal te halen wat voor jou en je kind werkt. Dit is maar een voorbeeld. Kijken naar mogelijkheden en niet naar de beperkingen. Heb je vragen? Neem dan gerust vrijblijvend contact met mij op. Heel veel succes en vergeet niet om ook tijd voor jezelf vrij te maken.