Wanneer ik vraag: “Wie vind het spannend om naar de middelbare school te gaan?” dan zijn er maar 1 of 2 leerlingen die níet hun vinger opsteken. Zo ook in deze groep. Wat ze spannend vinden, zijn zaken als: het fietsen naar school, de grootte van de school, de angst dat ze het lokaal niet kunnen vinden, de angst dat ze bij allemaal nieuwe kinderen komen te zitten en tenslotte dat ze de naam van hun leerkrachten niet weten. Veel dingen om onzeker van te worden.

Iedere leerling ziet alleen zijn eigen onzekerheid en angst. Maar als je ze vertelt dat het voor iedereen de eerste schooldag is en dat ook bijna iedereen onzeker en gespannen is, dan zie je de opluchting in hun gezicht verschijnen. Een meisje riep: “Oh ja, natuurlijk! Zo had ik het nog niet gezien”. En daarom is het zo belangrijk dat leerlingen goed voorbereid worden op de middelbare school.

De angst voor pesten

Wanneer een kind in het verleden gepest werd, dan is de vraag: laat je je kind als ‘gepest’ kind naar een nieuwe school gaan, of bereid je het kind er op voor dat het een nieuwe start kan gaan maken. Zo was er een jongen die er al vanuit ging dat hij straks weer gepest zou gaan worden. Als je dan merkt wat dat met een kind doet – het verdriet in zijn ogen ziet, dan breekt je hart. De pijn die deze jongen voelt, is onbeschrijfelijk. Eerst heb ik hem uitgelegd dat niemand hem kent op de nieuwe school, en dat hij zichzelf positief mag presenteren. Daarna hebben we samen een oefening gedaan.

De oefening was: “Hoe kom je voor het eerst je nieuwe klas binnen als je als de laatste leerling binnenkomt?”.

De jongen ging naar de gang en kwam het lokaal binnen. De spanning was te voelen en ook te zien: hij kwam met hangende schouders het lokaal binnen. Het liefst was hij onzichtbaar. Het gevolg was dat iedereen naar hem keek, maar niemand iets tegen hem zei. En dat zorgde voor nóg meer onzekerheid.

Daarna mocht hij opnieuw voor het eerst zijn nieuwe klas binnen komen – maar dan vol zelfvertrouwen. Hij kwam binnen met een rechte rug en riep: ”Goedemorgen, ik ben Bill”. En iedereen in de klas zei: “Goedemorgen!” terug. Bill kreeg door de opluchting een brede glimlach op zijn gezicht waardoor hij met een andere houding ging zitten. Zo kon hij ervaren hoe het voelt als je positief de klas in gaat. Wat is het verschil in de reactie van zijn klasgenoten? Het is super om te zien dat een kind op deze manier ervaart dat hij/zij zelf de regie in handen heeft.

Ik wordt gedist!

Daarna hebben we in de les om de beurt vragen beantwoord. Ik gaf eerst de twee leerlingen links van mij een kaartje, en daarna twee leerlingen rechts van mij. Vervolgens hoorde ik gemompel. Ik kon het niet verstaan, maar wist dat het belangrijk was. Er ontstond een dialoog.

Ik: “Wat zei je net?”.

Het antwoord van het meisje was resoluut: “Niks”.

Ik: “Ik dacht toch écht dat je wat zei, kun je het voor mij herhalen?”

“Ik word gedist”.

Ik: “Waarom wordt je gedist?”

”Je gaat met de klok mee kaartjes uitdelen en je slaat mij over en gaat verder aan de andere kant. Dus ik word gedist”.

Ik: “Oh! Het was helemaal niet mijn bedoeling om je te dissen. Ik zal je iets uitleggen. Ik was mij er niet van bewust dat ik je oversloeg, want ik deelde de kaartjes willekeurig door de kring uit, en niet in een volgorde. Maar in je gedachten maak jij ervan dat ik je heb gedist. Jij vindt mij nu niet aardig, maar ik ben mij van geen kwaad bewust. Wat ik je wil laten inzien is dat jij een verwachting had en die kwam niet uit. En doordat deze niet uitkwam voelde jij je gedist. Snap je wat ik bedoel?”

Het meisje: “Ah ja. Ik dacht dat je de kring met de klok mee een kaartje liet pakken maar jij had een ander idee. Je hebt mij niet expres overgeslagen. ”

Ik: “Nee, zeker niet. Maar ik ben wel blij dat je het hebt gezegd. Want nu heb je kunnen ervaren wat gedachten met je kunnen doen. ”

“Sorry”

Ik: “Je hoeft geen sorry te zeggen. Ik geef je een dikke tien dat jij dit hebt durven delen. Zo heeft iedereen nu kunnen leren dat wat je denkt niet altijd de waarheid is. Dank je wel.”

Er kwam een kleine glimlach op het gezicht van het kind. Dit verhaal moest nog even landen.

Een nieuwe fase

Dit zijn de dingen die gebeuren. Welk verhaal denk je dat waar is, en wat gebeurt er in de werkelijkheid? Natuurlijk ligt de waarheid vaak een beetje in het midden, maar het is toch mooi om te mogen zien dat iedereen het op een andere manier bekijkt. En dat zonder een ander te willen kwetsen.

En dit gebeurt niet alleen bij kinderen – het doet zich ook voor bij volwassenen. Als het minder goed met je gaat zie je overal beren op de weg. Maar als je goed in je vel zit kun je de hele wereld aan, en zie je alles positief.

Als kinderen deze les op school krijgen, dan zullen ze zich veel meer bewust worden van hun eigen gedachten. En van hoe ze zichzelf goed kunnen presenteren. Dat zorgt er voor dat kinderen minder onzeker, en minder angstig zijn. Ze zijn een vaardigheid rijker en staan steviger in hun schoenen. En zo gaan ze met meer zelfvertrouwen beginnen aan een nieuwe fase: de middelbare school!